قیدار شهر جد پیامبراسلام

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران زنجان ؛ملیله کاری همواره بعنوان یکی از اصیل ترین صنایع دستی استان زنجان مطرح می باشد.

ملیله به مفهوم ظریف کاری نقره است که با استفاده از مفتولها و نوارهای ظریف نقره و بکار گیری طرحهای اسلیمی و منظم ساخته می شود، مصنوعات ساخته شده شامل: سرویس چایخوری، شکلات خوری، گلدان، شمعدان، قاب عکس و انواع زیورآلات ....، می باشد.

تاریخچه ملیله کاری زنجان:

این هنر در شهر زنجان از رونق چشمگیری برخوردار است سابقه ملیله‌کاری در زنجان تا قرن دهم هجری‌، روشن و مشخص است به طوری که فردریچارد‌، مستشرق اروپایی‌، در سفر‌نامه خود می‌نویسد "شهر زنجان که شهر کوچکی است نقره و ملیله‌کاری این شهر پر زرق و برق است. "

همچنین ساموئل گرین ویل بنجامین که در حدود سال 1883 میلادی به ایران سفر کرده است در مورد صنعتگری و صنعت در زنجان اطلاعات بیشتری می‌دهد‌.

زنجان به عنوان خاستگاه اولیه هنر ملیله‌کاری با خدمت و پیشینه تاریخی چند هزار ساله هنوز نام خود را در میان بهترین‌های این هنر صنعت دستی حفظ کرده و برای احیای جایگاه قبلی خود تلاش می‌کند‌.

‌ملیله‌کاری که در هزاره اول هـجری‌ قمری به عنوان هنر دستی بومی زنجان فقط در این شهر معمول بوده در زمان حکومت رضاخان با مهاجرت تعدادی از هنرمندان این شهر به تهران و اصفهان در سایر نقاط کشور نیز رواج یافت‌.

‌سرویس‌های چای و شربت‌خوری‌، جعبه جواهرات و دسته چاقو‌، عمده‌ترین دست مایه هنرمندان زنجانی در سال‌های دوره بعد است که به تدریج بر انواع این دست سازه‌های زیبا‌، از جمله زیورآلات افزوده می‌شود.

‌رونق این هنر‌ و صنعت از دوران سلجوقی آغاز و در دوران صفویه‌ به اوج خود رسید، شهرهای زنجان و اصفهان بیشترین هنرمندان را در این حرفه تربیت و به عرصه هنرهای سنتی تحویل داده‌اند‌.

در زمان قاجار نیز شهر زنجان یکی از شهرهای معتبر کشور میله، دو چشم، برگ فرنگ، سه چهارچشم، کورملیله و تابیده ،که هر یک دارای ویژگی خاص خود می باشد .

وضعیت فعلی هنر ملیله کاری در زنجان:

این هنر وام دار هنرمندانی می باشد که با ابزار بسیار ابتدائی به خلق آثاری ارزشمند مبادرت ورزیده از جمله هنرمندان ملیله کار زنجان: مرحوم کربلایی حسینعلی، مرحوم مشهدی رحمان ، مرحوم موسی کاظمیان مقدم ،مرحوم حاج صمد همامی، وهنرمندانی چون رحیم برجخانی ، حاج ابوالفضل ثبوتی و حاج قربانعلی پرداختی و... .

آثار قدیمی ملیله در زنجان به کلی از بین رفته و یا جهت استفاده مجدد از نقره ذوب گردیده است. متاسفانه به دلیل عدم وجود موزه در زنجان آثار نقره ای– ملیله کاری قدیمی مورد حفظ و نگهداری قرار نگرفته است.

ریز نقشهای رایج ملیله زنجان:

ریز نقوش متداول در ملیله زنجان همانند سایر نقشهای صنایع دستی اکثرا ذهنی و الهام یافته از طبیعت و طرحهای سنتی است ، مهمترین و رایج ترین نقشهای ملیله زنجان عبارتند از: اشک، جغه، پیچک، ترمه و غنچه، برگ، واو مل‌ملیله زنجان با توجه به طرح و نقش‌های اصیل و متنوع و ظرافت زیاد آن در مجموع از کیفیت بالایی نسبت به ملیله اصفهان برخوردار بوده و جایگاه ویژه‌ای نیز در بین رشته‌های بر‌جسته صنایع دستی ایران دارد‌